Sàn là gì? Sự khác nhau giữa sàn DEX và CEX.

Trong thị trường tiền điện tử, "sàn giao dịch" (hay còn gọi là sàn) là nơi mà người dùng có thể mua bán, trao đổi các loại tiền điện tử khác nhau. Có hai loại sàn giao dịch chính là sàn giao dịch tập trung (CEX - Centralized Exchange) và sàn giao dịch phi tập trung (DEX - Decentralized Exchange). Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm sàn và sự khác nhau giữa sàn CEX và DEX.
𝐒𝐚̀𝐧 𝐠𝐢𝐚𝐨 𝐝𝐢̣𝐜𝐡 𝐭𝐚̣̂𝐩 𝐭𝐫𝐮𝐧𝐠 (𝐂𝐄𝐗)
Sàn giao dịch tập trung (CEX) là loại sàn giao dịch mà tất cả các giao dịch được thực hiện thông qua một bên trung gian hoặc tổ chức. Các sàn CEX phổ biến có thể kể đến như Binance, Coinbase, Kraken và Huobi. Dưới đây là một số đặc điểm chính:
Quản lý Tập Trung: Tất cả các giao dịch và tài sản đều được quản lý bởi một công ty hoặc tổ chức trung gian. Điều này có nghĩa là bạn phải tin tưởng vào sàn giao dịch để giữ và bảo vệ tài sản của mình.
Tính Thanh Khoản Cao: Các sàn CEX thường có tính thanh khoản cao hơn do lượng người dùng lớn và khối lượng giao dịch lớn. Điều này giúp việc mua bán các loại tiền điện tử diễn ra nhanh chóng và dễ dàng hơn.
Giao Diện Thân Thiện: Các sàn CEX thường có giao diện người dùng thân thiện, dễ sử dụng và cung cấp nhiều công cụ hỗ trợ giao dịch, phù hợp cho cả người mới và người có kinh nghiệm.
Hỗ Trợ Khách Hàng: Sàn CEX thường có đội ngũ hỗ trợ khách hàng chuyên nghiệp, giúp giải quyết các vấn đề kỹ thuật và hỗ trợ người dùng trong quá trình giao dịch.
𝐂𝐚́𝐜𝐡 𝐭𝐚̣𝐨 𝐯𝐢́ 𝐭𝐫𝐞̂𝐧 𝐬𝐚̀𝐧 𝐂𝐄𝐗
Chọn sàn giao dịch: Truy cập vào trang web của sàn giao dịch CEX mà bạn muốn sử dụng, ví dụ như Binance, Coinbase, hoặc Kraken.
Đăng ký tài khoản: Nhấp vào nút "Sign Up" hoặc "Register" và điền đầy đủ thông tin cá nhân theo yêu cầu, bao gồm email và mật khẩu.
Xác minh tài khoản: Hầu hết các sàn CEX yêu cầu bạn xác minh danh tính bằng cách cung cấp giấy tờ cá nhân (như CMND/CCCD hoặc hộ chiếu) và chụp ảnh tự sướng để đảm bảo tính bảo mật.
Kích hoạt bảo mật 2 lớp (2FA): Để bảo vệ tài khoản của bạn, hãy kích hoạt tính năng bảo mật 2 lớp (2FA) bằng cách sử dụng ứng dụng như Google Authenticator hoặc SMS.
Nạp tiền vào ví: Sau khi hoàn tất đăng ký và xác minh, bạn có thể nạp tiền vào ví bằng cách chuyển khoản từ ngân hàng hoặc nạp từ ví tiền điện tử khác qua hình thức P2P.
𝐒𝐚̀𝐧 𝐠𝐢𝐚𝐨 𝐝𝐢̣𝐜𝐡 𝐩𝐡𝐢 𝐭𝐚̣̂𝐩 𝐭𝐫𝐮𝐧𝐠 (𝐃𝐄𝐗)
Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) là loại sàn giao dịch mà tất cả các giao dịch được thực hiện trực tiếp giữa các người dùng mà không cần qua bên trung gian. Một số sàn DEX phổ biến có thể kể đến như Uniswap, SushiSwap, và PancakeSwap. Dưới đây là một số đặc điểm chính của sàn DEX:
Không Qua Trung Gian: Giao dịch trên sàn DEX được thực hiện trực tiếp giữa các người dùng, thông qua hợp đồng thông minh (smart contract). Tuy nhiên, việc này cũng tiềm ẩn rủi ro bị hack hoặc lừa đảo từ bên thứ ba và không có trung gian đứng ra hỗ trợ.
Quyền Kiểm Soát Tài Sản: Người dùng luôn giữ quyền kiểm soát hoàn toàn tài sản của mình, không cần phải gửi tiền lên sàn. Tính Ẩn Danh: Giao dịch trên sàn DEX không yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, giúp bảo vệ quyền riêng tư của người dùng.
Phí Giao Dịch: Phí giao dịch trên sàn DEX thường thấp hơn do không phải chi trả cho bên trung gian. Tuy nhiên, phí gas trên mạng blockchain có thể biến động và ảnh hưởng đến chi phí giao dịch.
𝐂𝐚́𝐜𝐡 𝐭𝐚̣𝐨 𝐯𝐢́ 𝐭𝐫𝐞̂𝐧 𝐬𝐚̀𝐧 𝐃𝐄𝐗
Chọn ví điện tử: Bạn cần chọn một ví điện tử hỗ trợ giao dịch trên các sàn DEX, chẳng hạn như MetaMask, Trust Wallet hoặc Wallet Connect.
Tải ứng dụng ví: Tải ứng dụng ví từ cửa hàng ứng dụng (App Store hoặc Google Play) hoặc cài đặt tiện ích mở rộng (extension) cho trình duyệt.
Tạo ví mới: Mở ứng dụng hoặc tiện ích ví và chọn "Create New Wallet". Bạn sẽ được yêu cầu tạo mật khẩu mạnh và ghi lại cụm từ khôi phục (seed phrase) gồm 12 hoặc 24 từ.
Bảo vệ cụm từ khôi phục: Cụm từ khôi phục rất quan trọng để truy cập và khôi phục ví của bạn. Hãy lưu trữ nó ở nơi an toàn và không chia sẻ với bất kỳ ai.
Kết nối với sàn DEX: Sau khi tạo ví, bạn có thể kết nối nó với sàn DEX như Uniswap hoặc PancakeSwap bằng cách chọn tùy chọn "Connect Wallet" trên trang web của sàn.Nạp tiền vào ví: Nạp tiền vào ví bằng cách chuyển từ một ví tiền điện tử khác hoặc mua tiền điện tử trực tiếp thông qua ứng dụng ví.
Nhìn chung, mỗi loại sàn đều có những ưu điểm và nhược điểm nhất đinh, việc lựa chọn giữa sàn CEX và DEX sẽ còn phụ thuộc vào nhu cầu và mục đích sử dụng của mỗi người. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm sàn và sự khác nhau giữa sàn CEX và DEX.